Docieplenie elewacji wełną czy styropianem? – różnice w materiałach

Wełna czy styropian na ocieplenie domu? Takie pytanie zadaje sobie większość budujących, a odpowiedź wcale nie jest prosta. Przy tym, nie można jednoznacznie stwierdzić, że któryś jest lepszy. Należy raczej powiedzieć, do czego i w jakiej sytuacji jest lepszy od konkurenta.

Jeżeli chodzi o podstawową cechę każdego materiału ociepleniowego, czyli zdolność do hamowania ucieczki ciepła, mamy remis. W obu przypadkach wartość współczynnika przenikania ciepła lambda (λ) wynosi około 0,040 W/(m·K). Przy czym zarówno styropian jaki wełnę można kupić w nieco lepszych wersjach, o niższym współczynniku lambda. Taki materiał jest droższy w przeliczeniu na 1 m3, ale jego warstwa może być cieńsza, co powoduje, że ostateczny koszt ocieplenia 1 m2 elewacji, np. styropianem standardowym i grafitowym prawie się nie zmienia.

Różnice między ociepleniem z wełny i styropianu

Bardzo eksponowana w ostatnich latach cechą ścian i systemów ociepleń jest ich paroprzepuszczalność, popularnie nazywana „oddychaniem”. Tu różnice pomiędzy styropianem i wełna mineralna są faktycznie bardzo duże. Wełna ma znikomy opór dyfuzyjny, czyli para wodna zawarta w powietrzu przenika przez nią praktycznie bez przeszkód. Dla odmiany styropian tworzy warstwę o znikomej paroprzepuszczalności. Jednak wysoka paroprzepuszczalność sama w sobie nie jest ani zaletą, ani wadą. W istocie nie chodzi wcale o to żeby pary wodnej przechodziło przez ściany jak najwięcej, lecz o to żeby nie skraplała się ona w ścianie wraz ze spadkiem temperatury. Można to osiągnąć zarówno przy ociepleniu z wełny, jak i ze styropianu. Wymaga to jednak odpowiedniego dobrania wszystkich warstw ścian zewnętrznych – od tynku i farby we wnętrzu po rodzaj tynku i farby na elewacji. Przede wszystkim, nie może być tak, że para wodna wnika w ściany w dużych ilościach, ale nie może ich opuścić, blokowana przez tynk zewnętrzny lub inną warstwę o małej paroprzepuszczalności. Dlatego właśnie paroprzepuszczalnego ocieplenia z wełny nie wolno pokrywać stanowiącym barierę dla pary wodnej tynkiem akrylowym. Właśnie z tego względu stosuje się go tylko na styropian. Działanie odwrotne, czyli zastosowanie paroprzepuszczalnego tynku, np. silikonowegoTynk Silikonowy TN30Tynk Silikonowy TN30Zobacz więcej, na ścianach pokrytych styropianem, nie jest problemem i w żaden sposób nie szkodzi ścianom naszego domu.

Lekki i odporny na wodę styropian

Styropian to maleńkie kulki ze spienionego polistyrenu. Jest lekki, odporny na wodę i tworzy sztywne płyty.

Nasiąkliwość wełny i styropianu

Z praktycznego punktu widzenia niezwykle istotna jest różnica w nasiąkliwości wełny i styropianu. Ten czynnik wymaga nieco innego sposobu prowadzenia prac przez ekipę ocieplająca ściany. Styropian ma bardzo niską nasiąkliwość i jego zmoczenie na elewacji przez deszcz nie stanowi problemu. Po prostu woda nie wnika w materiał i w efekcie szybko on wysycha. Z kolei wełna mineralna jest wrażliwa na zawilgocenie i jej zmoczenie jest absolutnie niedopuszczalne. Dotyczy to również płyt o obniżonej nasiąkliwości tzw. hydrofobizowanych. Dlatego do ocieplenia wełna przystępuje się dopiero po przykryciu budynku dachem, zrobieniu obróbek blacharskich i zapewnieniu przynajmniej prowizorycznego odpływu wody z rynien. Elewacje z już ułożoną wełna, ale bez tynku powinno się zabezpieczyć przed deszczem, np. folią mocowaną do rusztowań.

Wełna mineralna do ocieplenia domu

Wełna mineralna to materiał włóknisty, otrzymywany z roztopionych skał bazaltowych lub kwarcu. Wełna jest elastyczna, lecz podatna na zawilgocenie.

Warto z kolei wiedzieć, że dla odmiany styropian, szczególnie grafitowy, czyli w ciemnym kolorze, również wymaga osłonięcia, lecz nie przed deszczem, tylko intensywnym nasłonecznieniem. Płyty nagrzane słońcem się odkształcają, co w skrajnych przypadkach doprowadza nawet do ich oderwania od podłoża, bo świeża spoina klejowa ulega rozerwaniu.

Montaż ocieplenia

Z montażem wiąże się kolejna istotna odmienność. Warstwa używanej do ociepleń ścian twardej wełny mineralnej waży kilkakrotnie więcej niż styropian. Wymaga to solidniejszego mocowania, dlatego do wełny używa się kołków z rdzeniem stalowym, a do styropianu wystarczają plastikowe.

Ważne jest również to, że wełna mineralna, nawet w postaci twardych płyt jest materiałem trwale elastycznym, płyty styropianowe są zaś sztywne. Elastyczność wełny ułatwia jej dopasowanie do drobnych nierówności podłoża i szczelne ułożenie. Największa różnica ujawnia się jednak, gdy trzeba ocieplić ścianę, która nie jest płaska. Może to być np. półokrągły wykusz. Do takiej płaszczyzny wełnę da się dopasować, a styropian nie.

Warto jeszcze zasygnalizować dwie sprawy z pogranicza budowlanych faktów i mitów. Mianowicie, wełna mineralna jest materiałem niepalnym. Styropian budowlany zaś samogasnącym, co oznacz, że w wyniku działania ognia topi się, dymi i spal, ale po odjęciu źródła ognia sam gaśnie. Ta cecha ma praktyczne znaczenie w wielokondygnacyjnych, wysokich budynkach, ale nie w domach jednorodzinnych. Zresztą w nich zdecydowana większość pożarów polega na tym, że płoną sprzęty i meble we wnętrzach.

Druga kwestia to izolacyjność akustyczna materiałów. Panuje powszechne przekonanie, że wełna mineralna tłumi dźwieki zdecydowanie lepiej niż styropian. Jednak jest to prawda tylko w odniesieniu do ścian:

– trójwarstwowych;

– szkieletowych;

– ocieplonych metoda lekką suchą, czyli z izolacja z wełny na ruszcie i oblicówka z sidigu, desek itp.

Jeżeli zaś rozpatrujemy najpopularniejsze w naszym kraju ściany dwuwarstwowe wykończone tynkiem cienkowarstwowym, to pomiędzy wełną i styropianem nie ma odczuwalnej różnicy.

Ocieplanie ścian styropianem

Ściany ocieplone styropianem można wykończyć dowolnym tynkiem cienkowarstwowym. Na wełnę mineralna nie nadaje się zaś popularny tynk akrylowy.

Co więc ostatecznie wybrać do ocieplenia elewacji? Częściej zwycięża styropian, bo jest po prostu przynajmniej dwukrotnie tańszy. Ponadto można go wykończyć popularnym i niedrogim tynkiem akrylowym, który na wełnę się nie nadaje.

Galeria: